Praha

Lestir eru furduleg fyrirbaeri.
Thó eru lestarstödvar ennthá merkilegri. Thaer tjóna umfangsmiklum og undarlegum samfélagslegum thaetti, sérstaklega í stórborgum. Ad lestarstödvum ladast alls kyns midur vel tjódfélagslega staddir hópar. Fyrir utan thá ferdmenn og hid ýmsa starfsfólk tjónustu theirrar er lestarstödin býdur upp á. Lestarstödvar eru yfirleitt kaldranalegar og beinlínis kaldar og ósjarmerandi ad flestu leiti. Enginn vill vera lengi á lestarstöd. Thá er nú skárra ad vera á flugvelli.

Um bord í lestum trífst svo aftur allt annar heimur. Heimur sem fólkid sem "býr" á lestarstödinni hefur kannski og mun aldrei kynnast. Lestir eru eilítid meira adladandi og sjarmerandi. Thaer geta verid vettvangur nýrra kynna, gledi og sorga, tví tjófar thrífast vel í lestum. Eitt sinn fór ég ad gráta í lest, thá var ég ad koma inn í Tékkland frá Rúmeníu í gegnum Ungverjaland. Tveir löggumenn vildu ad ég borgadi theim peninga fyrir ad vera med útrunna vegabréfsáritun. Ég var sem betur fer ekki med krónu á mér og their fóru eftir ad hafa rifid vid mig kjaft. Thegar their voru farnir fór ég ad skaela. Svona getur nú verid erfitt ad vera í lest.
Lestir í Evrópu eru yfirleitt trodfullar. Thá reynir á kurteisina, madur sér eitt laust saeti og spyr hvort madur megi setjast. Svo situr madur- yfirleitt thögull- á medal ókunnugra manneskja. Stundum horfist madur í augu vid einhvern. Margir lesa og vilja vera í fridi.
Á leidinni til Prag nú í febrúar var ég ein í klefa med dönskum afa. Sá vildi nú aldeilis spjalla alla leidina. Og gerdi thad. Hann var á leid til Prag í viku til ad aefa tékkneskuna sína - en hann var ad laera tékknesku í Danmörku. Hann taladi mörg önnur mál. Vid fengum okkur kaffi og hann gaf mér flödebollur. Seinna tók ég fyrir hann lagid á gítar og hann hjálpadi mér ad bera töskurnar út úr lestinni. Svona getur verid hentugt ad kynnast fólki.
Eftirfarandi er úr dagbók minni, ritad 2. 2. 2004, í lestinni á leid til Prag:

Nú er ég í Thýskalandi í lest. Madurinn á móti mér er mikill áhugamadur um tékknesku og laerir hana í Århus. Thad er fyndid ad spjalla svona vid ókunnugan mann en vitaskuld hefur hann sagt mér frá kettinum sínum og allt hvad eina. Saett. Ádan keyptum vid okkur kaffi og vagnskonan var eins og flugfreyja og hellti í vatnsglasid mitt og allt, thótt thad vaeri bara úr plasti.
LOKSINS thögn í klefanum. Madurinn danski les tékkneska málfraedi af miklum mód. Hann talar og talar og gaf mér tvaer hryllilegar flödebollur sem ég hafdi enga lyst á. Svo kom Tjódverji med tvottaefnislykt af nýthvegnum fötum.
Lest thú.

Mér er thad sérstaklega minnistaett er ég heimsótti Prag í fyrsta sinn (júní 2000) hversu illilega mér brá vid rúllustiga borgarinnar, thá sem liggja frá göngum nedanjardarlestanna og upp á götur Prag. Adra eins sjón hafdi ég ekki ádur séd! Stigarnir ýmist helltust nidur í jördina, háir sem fossar Íslands, med ógnarkrafti og hrada, eda steyptust upp sem goshverir, théttstignir af fólki af öllum staerdum og stéttum.
Fyrst í stad vöktu stigar thessir med mér skelfingu og kvída, en fljótlega fór ég ad taka eftir tví hvernig fólk bar sig ad, til ad létt sér ferdalagid um stigana. Their sem voru á uppleid hölludu sér frekar adeins fram á vid á medan their á nidurleid hölludu eilítid aftur.

Sídasta ár var mér jafnan skemmt vid ad nota rúllustigarússíbanann- og stundadi jafnan thá leikfimi ad labba upp thá haestu, mér til styrkingar og heilsubótar. Thad skal tekid fram, ad theim sem hyggjast láta rúllustigann bera sig alla leid, er skylt ad standa kjurrum haegra megin í stiganum, á medan hinir óthreyjufullu hlaupa med stiganum vinstra megin. Thessa reglu tharf ad kenna börnum og útlendingum, ad ekki verdi ótarfa stappa í stiganum.
Á handridum rúllustigans eru litlir takkar med jöfnu millibili, sem thrýsta má á í neyd. Thá stoppar rúllustiginn.
Gerdi ég mér tad oft ad leik ad fitla vid hnappa thessa, einkum ef ég var med vinum, og freistadi thad mín óthyrmilega ad stoppa stigann. Thad gerdi ég thó aldrei. Hins vegar gerdi tháverandi herbergifélagi minn thad, óviljandi eitt sinn.

Rúllustigar eru einnig kjörnir útsýnisstadir mannlífsins. Thad er spennandi ad standa kyrr í stiganum og horfa á fólkid sem streymir úr öfugri átt. Kannski sér madur einhvern sem madur thekkir, kannski einhvern fraegan, kannski einhvern saetan eda fyndinn.
Ad sídustu má enda rúllustigaferdina med tví ad stökkva af stiganum, rétt ádur en hann lendir á jafnsléttu, hvort sem farid er upp eda nidur. Oft naer madur löngu stökki og faer fidring í magann. Thá er nú gaman ad vera til!!

STRÍD HINNA BLENDNU TILFINNINGA

Nú er ég komin aftur ad kjarna málsins.

Ég er komin til Prag, thar sem hamingjan lék vid hárid á mér og kaffibollar glömpudu í augunum mínum. Ég dansadi á milli thunglyndra sporvagna og marglitra metrostödva, thröngra gatna og stórra og vídáttumikilla torga. Ég var frökk og full og líka feimin og hraedd.
Ég upplifdi, sterkt.
Ég grét í flugvélinni á leidinni heim, yfir skilnudum, yfir tímanum sem var lidin og yfir öllum augnablikunum sem aldrei kaemu aftur.

Og nú er ég komin aftur og ég spyr mig: Af hverju?

Ég vissi audvitad ad all yrdi ödurvísi, ný andlit, nýtt... en samt svo ótrúlega kunnuglegt og gamalt í sálu minni.
Ég thekki starfskonurnar á vistinni og thaer kannast sömuleidis vid mig og mitt langa eftirnafn. En andlitin mín, sem voru adalpersónurnar mínar eru ekki lengur hér og thess vegna lídur mér svolítid eins og illa skrifudum karakter í bíómynd.
Ad thekkja allt sitt umhverfi, en vera sjálfur óthekktur, thad er mér gersamlega ný tilfinning!
Best ad spila thá á gítar.

-3. 2 2004-

Stríd hinna blendnu tilfinninga

skouzka

próf